Üretim sistemi, işletme içerisinde yer alan bir alt sistem olarak kabul edilir. Üretim Sistemi, çalışan kişi sayısı, kaynaklar, bilgi, enerji, maddi kaynak gibi girdilerin belirli süreçlerden geçerek ihtiyaçları karşılayacak mal veya hizmete dönüştürülmesidir.

Üretim Sisteminin Türü Nasıl Belirlenir?

Üretim Sistemi türü belirlenirken aşağıdaki maddeler dikkate alınarak belirlenir.

• Faaliyet Yeri
• Ürünlerinin Çeşitliliğine Göre ihtiyaçları
• Ürün
• Teknolojik Altyapısı
• Çalışan Altyapısı
• İhtiyaç Yapısı
• Piyasa Yapısı
• Rekabet Ortamı
• Kapasite İhtiyaçları

            Üretim sistemleri en iyi girdi ile kaynakları kullanarak kaliteli bir üretim yapmayı aynı zamanda müşteri memnuniyetini yükseltmeyi hedefler. İşletmenin devamlılığını sağlayabilmesi ve piyasa içindeki rekabete dâhil olabilmesi için kâr düzeylerini arttırması gerekir. Kâra geçebilmesi için önce elinde bir ürün olmalıdır. Bu da üretim sayesinde olabilmektedir. Üretim yapan işletmeler kendi bünyesinde ürettikleri ürüne ya da müşteri potansiyeline göre farklı üretim sistemleri kullanmaktadırlar.

Üretim sistemlerini 4 başlıkta inceleyebiliriz:

1. Seri Üretim
2. Kesikli Üretim
3. Karma Üretim
4. Proje Tipi Üretim
   

1.Seri Üretim

Seri üretim sistemi makine ve tesislerin belirli mamul veya mamullere tahsis edildiği ve belli bir ürün üzerindeki işlemlerin belirli bir sıralama ile uygulandığı üretim sistemidir.

• Düzenli ve yüksek talep
• Çeşit sayısı az ve yüksek miktarlarda üretim
• Yüksek sermaye yatırımı
• Tüm ürünlerin aynı makineler üzerinde aynı sırayla işlem görmesi
• Özel amaçlı makineler kullanılması
• Kalifiye olmayan işgücü kullanımının mümkün olması
• Yüksek hammadde ve mamul stoklan, buna karşılık düşük ara stoklar.

Seri üretim iki alt gruba ayrılmaktadır:

Kütle Üretimi: Çok büyük ve uzun süreli üretim yapılan sistemlerdir.

Akış Üretimi: Bir çeşit ürün üretecek şekilde tasarlanmış üretim sistemleridir.

 2. Kesikli Üretim

Kesikli üretim sistemi düzensiz ve farklı ürünlere yönelik talep olduğunda kullanılan üretim sistemidir.

• Farklı ürünler olduğundan genel amaçlı makineler kullanılır.
• Müşterilere teslimat aralığı verilerek sipariş alınır.
• Maliyet hesaplaması ürünler değiştiği için daha da zorlaşır.
• Sistem sürekli olduğu için verimi düşüktür.

Kesikli üretim, siparişe göre üretim ve parti üretimi olarak iki alt gruba ayrılmaktadır.

Sipariş Üzerine Üretim: Tüketicinin veya müşteri firmanın, zaman, tasarım, miktar ve kalite bakımından özel olarak belirlediği bir mamulün üretildiği üretim sistemidir.

Parti Üretim Sistemi: Özel bir siparişi veya sürekli bir talebi karşılamak amacı ile belli bir mamul grubunun belirli miktarlardan oluşan partiler halinde üretildiği üretim sistemidir.

 3. Karma Üretim

Karma üretim sistemi sürekli üretim ve sipariş üzerine üretim sistemlerinin birleşimlerinden meydana gelen üretim sistemidir.

• Bu üretim tipi hem sipariş üzerine üretimin ve hem de sürekli üretimin özelliklerine sahiptir.
• Karma üretimde işletme piyasanın talebini karşılamak üzere sürekli üretimde bulunmakla birlikte, müşterilerin özel sipariş şartlarına uygun olarak üretimde yapılmaktadır.

 4. Proje Tipi Üretim

Proje tipi üretim sistemi tek bir ürünün üretimine özel olarak tasarlanır. Kaynak, zaman ve maliyet sınırlı olduğundan sürecin çok iyi planlanmış olmasını gerektiren üretim sistemidir.

• Tek çeşit veya az sayıda ürün
• Çok sayıda seri girdi
• Talebe özel üretim
• Uzmanlaşmanın teknik anlamda yüksek olduğu kalifiye işgücü
• Sanayinin belirli dallarında kullanılır.